Regelmatig verschijnen er bij Uitgeverij Het Zwarte Schaap leuke kleine boekjes over streekgerechten en onze culinaire geschiedenis. Zojuist kwam het Kookboek van de middeleeuwen uit, geschreven door Karen Groeneveld. Ze was ook betrokken bij het Kookboek van Nederlands-Indië van dezelfde uitgever.

Kookboek van de middeleeuwen

Het Kookboek van de middeleeuwen biedt een bescheiden blik op de culinaire rijkdom uit die tijd. Wat je op je bord kreeg werd door het seizoen, je afkomst maar vooral ook door de kerk bepaald. Om de haverklap waren er ‘vastendagen’ waarop het eten van vlees, zuivel en eieren taboe was.
Overigens is er vrij weinig bekend wat de gewone burger at. De overgeleverde handschriften en kookboeken werden vooral gebruikt door koks die kookten voor de gegoede kringen en het hof.

Eten was een manier om je rijkdom te laten zien. Door gebruik van (dure) specerijen, door het maken van pronkstukken en door veel verschillende gerechten te serveren. Vooral vlees en wild was een luxe die het gewone volk zich niet kon veroorloven. Groenten en fruit waren daarentegen niet echt populair in de hogere kringen. Men dacht zelfs dat ze schadelijk voor de gezondheid waren, zeker als groenten niet flink werden doorgekookt.

De vroege teksten uit de middeleeuwen zijn handgeschreven in het Frans, Duits, Engels, Spaans, Italiaans en Latijn. Het vergt veel kennis om die oorspronkelijke recepten te ‘lezen’. Hoeveelheden en bereidingstijden ontbreken. Alle recepten staan kris kras door elkaar. Vanwege de oorsprong vind je in het Kookboek van de middeleeuwen gerechten uit allerlei Europese landen naast de Nederlandse recepten. Overigens werd er lustig plagiaat gepleegd: iedereen schreef van elkaar over.

Complexe bereidingswijzen en al te uitdagende smaakcombinaties worden in het boek vermeden. Verder zijn er hoeveelheden opgenomen (wel zo handig voor ons thuiskoks), zodat alles goed te maken is. Het kookboekje is ingedeeld in een aantal hoofdstukken met een korte inleiding gevolgd door een handvol recepten. Van kalfstong met pruimen, pasteien, uiensoep met bier tot amandel-appelstaart.
Voor de liefhebbers staan er ook gerechten in die we nu niet meer op het menu hebben staan zoals formentije (een soort dikke tarwebrij), kimmeneye (vis of vlees in een zoetzure saus) en mortroel (ragout).

Al met al een aardig boekje voor een aardige prijs.

Bekijk op bol.com

Kookboek van de middeleeuwen – Karen Groeneveld – Uitgeverij Het Zwarte Schaap – ISBN9789492821089 – €12,50

Achtergrond cover afbeelding van Peter H via Pixabay